Werk, sporten, huishouden, vriend(inn)en, familie… We hebben heel wat ballen in de lucht te houden tegenwoordig. Tel daar dan nog de dagelijkse prikkels uit het nieuws en de social media bij op en we kunnen wel spreken van chronische stress. Dus niet alleen hele nare dingen (denk aan ziekte, sterfgevallen, financiële stress en relatieproblemen) zorgen voor stress, juist deze dagelijkse rompslomp is een gevaarlijke verstoorder. 

De werking van het hormoon cortisol kan behoorlijk van slag raken door chronische stress. En cortisolschommelingen kunnen op hun beurt zorgen voor problemen met insuline. Daarnaast is cortisol van belang voor een goed genezingsproces. Wanneer je lipoedeem hebt, is er sprake van weefselschade in het onderhuids vetweefsel door een zuurstoftekort. Als cortisol hier niet goed werkt, kunnen je klachten hierdoor verergeren. En tot slot: wanneer je lichaam meer cortisol moet maken, kan er minder progesteron gemaakt worden. Dit kan zorgen voor een oestrogeendominantie.

Met de volgende tips zorg je voor minder stress en een betere cortisolhuishouding.

1. Bouw dagelijkse rustmomentjes in

Toegegeven: je kunt niet alle stress vermijden. Om toch in balans te blijven, kun je wel je lichaam regelmatig “actief” van rust voorzien. Door een kort moment van ontspanning in te bouwen, breng je je lichaamssystemen weer even in de ontspanningsstaat. Dit zorgt ervoor dat er wat water uit het vat wordt getapt, zodat hij niet snel overloopt. Je kunt bijvoorbeeld rustig 3 tellen door de neus in ademen, en in 5-8 tellen uitademen met de letter ffffff…. En herhaal dit een aantal keer. Of zoek via youtube een korte bodyscan of een hartcoherentie oefening. Hier zijn ook handige apps voor te vinden.

2. Plan af en toe acute stress

Het klinkt misschien gek, maar door een acute stressprikkel geef je een soort reset aan je stresssysteem. Door deze nog grotere stressprikkel, maak je je lichaam weerbaarder. Dit kun je doen door een koude douche, het overslaan van een maaltijd of een korte maar stevige training. 

3. Heb lichaamscontact

Lichaamscontact zorgt voor de aanmaak van serotonine en oxytocine. Dit zijn 2 hormonen die betrokken zijn bij je geluksgevoel. Dit werkt goed als tegenhanger van stress. Dagelijks een goede knuffel (met partner, vriendin, kind of zelfs huisdier) is erg belangrijk en gezond. Ook iemand langdurig (7 minuten) in de ogen kijken, zonder te praten, geeft een oxytocineboost. En zelfs een infraroodsauna of -deken kan zorgen voor de aanmaak van serotonine en oxytocine!

4. Verminder onnodige stressprikkels

Het lijkt een inkopper, maar toch is het vaak lastig uit te voeren. Probeer je scherm- en scrolltijd te verminderen, kijk wat minder nieuws, laat af en toe de radio/tv bewust uit of gebruik een noicecanceling koptelefoon met binaural beats of een meditatie met theta-golven (zoek in de appstore of op spotify!). Ook kun je met jezelf een dagelijks “pieker-kwartier” afspreken: elke dag van 16:00-16:15 mag je 15 minuten over alles piekeren. Op andere tijdstippen zeg je tegen jezelf: “nee, nu ga ik niet piekeren, dat ga ik om 16:00 doen.” Elke andere tijd is natuurlijk ook goed!

5. Verbeter je bioritme

Cortisol is, samen met melatonine, het hormoon wat zorgt voor een goed bioritme. ‘s Avonds maak je meer melatonine aan om in slaap te kunnen vallen en ‘s morgens word je weer goed wakker doordat je cortisol dan hoger is. Wanneer je cortisol ontregeld is, kun je dus last krijgen van slaapproblemen. Maar het werkt ook andersom: wanneer je niet voor een goed bioritme zorgt, kan je cortisol ontregeld raken. Een goede slaaphygiëne helpt je hierbij. Zorg dat je ‘s avonds na 20:00 uur niet meer eet/drinkt (op een kopje ontspannende kruidenthee na), filter het blauwe licht (bijvoorbeeld met een speciale bril), werk niet te lang door, sta ‘s morgens op tijd op en zorg dat je overdag juist wél voldoende daglicht in je ogen krijgt.